retoucheren schilderijen

schilderij schoonmaken met de Aspeed

schilderij vernissen

www.restauratieatelier.com

Op mijn website www.restauratieatelier heb ik in de blog weer nieuws te vertellen.

Mijn wereld van restauratie  en schilderijen is klein maar wel dynamisch!

Armando in China

The MCP mengdagen 7 en 8 juli 2018

schilderij schoonmaken

In de zalen en torenkamers van het Muiderslot hangen veel schilderijen en staan overal meubels. Samen vertellen ze de verhalen van het kasteel en haar bewoners uit het verleden. Op één van de schilderijen uit de 17e eeuw staat PC Hooft afgebeeld. Hooft was schrijver en dichter en woonde op het Muiderslot. Naast schrijver was hij ook Drost van Muiden. Het was een belangrijk man. Dat kan je wel zien aan de manier waarop hij staat afgebeeld. Hooft draagt een mooie zwarte mantel en een witte kanten kraag met klosjes eraan. Aan zijn linker hand heeft hij een leren handschoen. Daarmee wijst hij naar een globe die in het donker nog net op het randje van het schilderij staat afgebeeld. Toch is de voorstelling niet goed te zien maar als je dichtbij het schilderij staat zie je het een globe is met hemellichamen. Dat het schilderij zo donker is komt door het vernis. Het vernis is door ouderdom donkerbruin geworden en gebarsten waardoor je er niet meer goed doorheen kan kijken naar het schilderij. En je ziet ook dat het gezicht van Hooft geel is net als de kraag om zijn nek en de manchet om zijn hand.

Marjan de Visser en Marya Albrecht samen het schilderij bekeken en getest of het vernis eraf kan zodat het schilderij weer beter zichtbaar wordt. Met verschillende middelen hebben we aan de rand kleine testje uitgevoerd om een eerste indruk te krijgen hoe we het schilderij kunnen schoonmaken door het vernis te verwijderen. Van de bevindingen wordt een verslag gemaakt met foto's waarin uitleg wordt gegeven welke handelingen nodig zijn om dit schilderij schoon te maken.

lees meer over schrijver en dichter PC Hooft en de zeventiende eeuw op de site van het Muiderslot

conditierapporten voor schilderijen Armando

Armando te zien in China.

Komende maand opent in China de tentoonstelling van Armando in het Guangdong Museum in de stad Guangzhou. Hier zal Der Zaun (foto) uit 1997 samen met ongeveer 45 andere werken te zien zijn. Het oudste werk dat te zien is maakte Armando in 1957. Tot op de dag van vandaag schildert hij. Het jongste werk is een kleurig landschap Der Feldweg uit 2017. Een prachtig overzicht van 60 jaar kunstenaarschap. Marjan de Visser verzorgde de conditierapporten voor het transport samen met haar stagiaire Mathilda Althausen uit Berlijn.

vernis testen op meubel

Lezing over vernis testen op meubel op 15 februari 2018

Atelier lezingen, decoratie – variatie, vier behandelingen benaderd

Michiel de Vlam meubelrestaurator in Scheveningen stuurde deze uitnodiging aan zijn collega’s. De behandeling van vier bijzondere 17^e eeuwse kabinetten werden op deze  lezing uitgelicht.  Er kwamen meer dan 50 collega’s uit het hele land kijken en luisteren.

Samen met mijn collega meubelrestauratoren Derk Stomps, Machteld Jaques en Tamara Venema was ik een van de sprekers. Iedere spreker belichtte een 17^e eeuws kabinet. Ieder kabinet was weer anders en had uiteraard een andere vraagstelling.

Mijn kabinet is een Nederlands zwart lakmeubel met goudkleurige decoraties op zacht hout. De vraagstelling was hoe ik de topvernislaag kon verwijderen zonder dat de zwarte lak en gouden decoraties werden aangetast. Een uitdagende zoektocht omdat de topvernis laag niet makkelijk in oplossing ging. Het is zo’n dik vernis, lekker glad en glimmend, en stevig na gedonkerd. Die gouden voorstelling was niet goed meer te zien. Zwart  was grauw en goud was bruin geworden.  

Het onderzoek begon met kijken, fotograferen en testen, en ontdekte dat er haast twee identieke schilderingen op elkaar zaten. Dat werd nog veel duidelijker bij de vernistesten. De top schildering is van een andere samenstelling dan de onderste laag en de vorm wijkt een klein beetje af.

Brainstormen met Michiel en de andere meubelrestauratoren in het atelier en zelfs met collega’s uit Duitsland en België. Wat blijkt….in het verleden, zo in de 18^e eeuw was het helemaal niet vreemd om een meubel ‘over te schilderen’.

Tijdens het testen werd duidelijk dat een oplosmiddel alleen geen resultaat opleverde dat aan onze wensen en opgestelde criteria kon voldoen…Daarom sorteerde ik een reeks Pemulen TR2 gels en emulsies. Stap voor stap heb ik de Pemulen gels getest, buffers toegevoegd, chelators toegevoegd, surfactants en oplosmiddelen in verschillende percentages. Het resultaat is dat de topvernis kan worden verwijderd met een Pemulen gel waarbij de lak weer diep zwart toont en de gouden weer vol van glans.

Reinigings-systemen voor vernissen en ongeverniste beschilderde oppervlakken uitzoeken is het leukste onderdeel van restauratie en conservering. Daarbij Pemulen gels en emulies gebruiken is niet alleen fijn voor het object maar ook voor de restaurator omdat er minder oplosmiddelen nodig zijn. En als het interdisciplinair is wordt de uitdaging nog groter. Dank Michiel de Vlam dat je me gevraagd hebt om mee te denken en te testen.

Marjan de Visser februari 2018

de collectie onder de loep

Stedelijk Museum Breda De collectie onder de loep 

20 januari 2018 t/m 31 december 2020

Een kleine tentoonstelling over objecten uit de collectie met een onduidelijke functie, herkomst of toekomst! Het museum vindt in haar collectie objecten zonder informatie over herkomst. Een voorbeeld zijn twee snijramen in hout. Deze hebben mogelijk boven de deuren van een prachtig groot huis gezeten of misschien wel ik een landhuis of kasteel. Het zijn prachtig gesneden voorstellingen in Barokstijl, ca 1750. We zien acanthus bladeren schematisch geordend rondom een springend hert en een jachthond. Een nauwkeurige beoordeling met de microscoop laat zien dat de schildering niet geheel origineel is. Op de zo mooi gesneden afbeelding zit een slordig aangebrachte groene en goud kleurige verf. Deze is zeker van veel latere datum. Verfmonsters liggen klaar om te worden ingebed, geslepen en beoordeeld onder de microscoop. Wat is de verfopbouw, hoeveel lagen en welke kleuren zitten erop?

Het publiek wordt uitgenodigd om actief mee te denken naar de herkomst en de toekomst van deze objecten. Een mooie kleine tentoonstelling vol ontdekkingen!

Marjan de Visser werd gevraagd mee te kijken en te denken bij twee objecten. De snijramen en een klein damesportret op eikenpaneel uit de 17e eeuw.

silent socks

Silent Socks is een Zweedse product en op de website  http://www.silentsocks.se/nl/  lees je er meer over....Met Silent Socks meubelbeschermers glijdt de stoel gemakkelijk, wat betekent dat er geen krasgeluiden, krassen op de vloer of hardnekkige vlekken zijn en dat er niet zwaar getild hoeft te worden. Bovendien dempen Silent Socks het “botsgeluid” tussen bijvoorbeeld stoelen en tafelpoten. De rubberen bal binnenin met zijn inwendige ondersteuning dragen ertoe bij dat Silent Socks veilig om de stoelpoot zitten.....

Aangezien ik veel van testen houdt heb ik ze gekocht en ben aan het testen gegaan. Heerlijk stil! En mijn strak gelakte vloer waarop ik zo hard gewerkt heb blijft mooi! Een aanrader voor mijn collega's die in alle stilte willen restaureren.

restauratie

Tjarda van Starkenborgh

Marinus van Grevenbroeck schilderde het portret

van Edzard Jacob Tjarda van Starkenborgh (1657-1716) in de tweede helft van de zeventiende eeuw. Edzard draagt een prachtig kostuum met leeuwenkoppen waaruit rode linten komen als vuur. De leeuw brult vurig! Edzard Jacob werd in 1673 toen hij zestienjaar oud was borgheer van Verhildersum.

In 2017 heeft Landgoed Verhildersum Leens kans gezien om het schilderij te bemachtigen op een veiling van veilinghuis Sotheby's in Londen. Dit was mogelijk dankzij de fantastische hoge respons op de in allerijl georganiseerde crowdfunding en een bijdrage van de Vereniging Rembrandt.

Het portret is geschilderd op een eikenhouten paneel bestaande uit drie eikenhouten planken met een vertikale nerf richting. De planken zijn koud verlijmd en de naden bevinden zich links en rechts van het gezicht. In de naden zitten vier zwaluwstaarten. Aan de achterzijde is het paneel aan alle vier de kanten afgeschuind. In het hout zijn bewerkingssporen van zaag en schaaf zichtbaar. De voorstelling is in olieverf geschilderd. De verflaag is dun en met name in aardetinten. Op sommige plekken - met name in de kleding en het gezicht - is de houtnerf zichtbaar door de verflagen heen. Over het oppervlak van het schilderij zijn twee vernislagen aangebracht.  De onderste vernislaag is de oudste en die is in het verleden alleen bij het gezicht verwijderd. Het schilderij zit in Engelse Lelylijst vroeg 18e eeuw.

Het schilderij wordt schoongemaakt. Paneel en lijst zullen worden geconserveerd en waar nodig gerestaureerd. Daarna zal het volgend jaar 2018 in de mooie zaal van de borg komen te hangen, tegenover het grote familieportret.